«بانو قدس ایران» قرائتی دست اول از زندگی بانو خدیجه ثقفی، همسر امام خمینی (ره) است
اواخر مردادماه امسال مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، از آغاز طرح «اکران حقیقت» خبر داد. با گرم شدن بازار پلتفرم‌ها و اکران آنلاین فیلم، سریال و مستند طبیعی به نظر می‌رسید که مرکز گسترش به عنوان یکی از بزرگترین متولیان و حامیان تولید مستند در سینمای ایران، به این حوزه ورود کند. «اکران حقیقت» با نمایش مستندهای «در جستجوی خانه خورشید» (مهدی باقری) و «ف –الف» (فرشاد اکتسابی) آغاز شد. در ادامه اجرای این طرح، از چهارشنبه ۲۸ مهرماه مستند «بانو قدس ایران» ساخته مصطفی رزاق کریمی در پلتفرم هاشور به شکل اختصاصی نمایش داده می‌شود و پس از آن نوبت به مستندهایی از محسن خانجهانی و کتایون جهانگیری خواهد رسید که این چرخه را ادامه خواهند داد.
مصطفی رزاق کریمی، مستندسازی گزیده‌کار است که پیش از این با مستند «خاطراتی برای تمام فصول» درباره سفر جانبازان شیمیایی جنگ ایران و عراق به اتریش، برای سینمادوستان ایرانی شناخته شده است. او که سال‌ها در اتریش و ایتالیا مستند ساخته، چند سال اخیر اقامتی طولانی در ایران داشته و بعد از «بانو قدس ایران» مستند «راه ناتمام» (درباره اصغر قندچی) را کارگردانی کرده که در چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» به صورت آنلاین نمایش داده شد و جایزه اول بخش کارآفرینی را به دست آورد.
«بانو قدس ایران» پروژه‌ای دشوار بوده و می‌توانست به فیلمی شکست خورده در کارنامه سازنده‌اش تبدیل شود، اما رزاق کریمی با هوشمندی توانسته علاوه بر وفاداری به تاریخ و مهمترین فرازهای آن که با جمهوری اسلامی و شخصیت امام خمینی (ره) گره خورده، بی‌آنکه به دام سیاست بیفتد، قصه‌ای را از منظری زنانه-مادرانه روایت کند. فیلم از این وجه، یک دستاورد و موفقیت برای سینمای مستند است. «بانو قدس ایران» مستند پرتره‌ای است که راوی آن در هیچ پلانی از فیلم حضور ندارد اما گفتار متن سرراست و صدای مناسب گوینده، فراز و فرودهای زندگی یک زن- مادر در شرایطی سخت را روایت می‌کند. بانو ثقفی در این فیلم، دست مخاطب را گرفته و با خود به روزگاری سپری شده می‌برد و در این قصه پرهیجان، به زوایای پنهان و کمتر گفته شده زندگی خانواده‌ای اشاره می‌شود که در چهل سال گذشته از مهمترین خانواده‌های سیاسی ایران بوده‌اند.
در سینمای مستند ایران، تجربه‌ای با کیفیت و شکل و شمایل «بانو قدس ایران» کمتر وجود دارد. در فضای سیاست زده سینما، معمولا تاریخ تحریف یا قربانی می‌شود. اما رویکرد «بانو قدس ایران» به روایت زندگی یک شخصیت که بخش عمده شهرت او وابسته به امام خمینی (ره) است، در عین حال که حرفه‌ای است می‌تواند الگویی برای سایر مستندسازانی باشد که به موضوع‌های سیاسی علاقه‌مند هستند.
«بانو قدس ایران» که در یازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» روی پرده رفته برای نمایش مسیری پرفراز و نشیب را طی کرده تا دست آخر، به روزهای پاییزی ۱۴۰۰ و سامانه «هاشور» رسیده است. نمایش آنلاین برای فیلمی که می‌توانست درسینماها اکران و برای گروهی از مخاطبان سینما جذاب باشد، شاید امکانی حداقلی محسوب شود، اما فرصتی که «اکران حقیقت» برای نمایش این مستند به وجود آورده، با همه اما و اگرهایی که درباره نمایش آن وجود داشت، مغتنم است.
