فرانک آرتا: امروز اکران اینترنتی فیلم «توران‌خانم»، ساخته مشترک رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرتهماسب، آغاز می‌شود. این مستند همزمان با روز تولد توران میرهادی – ۲۶ خردادماه – از ساعت ۷ بعدازظهر امروز فقط به مدت ۴۸ ساعت در شبکه اینترنتی هاشور نمایش داده خواهد شد.
توران میرهادی از بنیان‌گذاران شورای کتاب کودک و مادر آموزش و پرورش مدرن ایران است که خدمات فرهنگی او در دوران حیاتش بر کسی پوشیده نیست. رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرتهماسب از مهرماه سال ١٣٩١ تا آبان‌ماه ١٣٩۵ و آخرین روزهای حیات خانم میرهادی همراه او بودند و لحظات زندگی و تلاش‌هایش برای انتشار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان را ثبت کردند. ماحصل این کار، مستند «توران‌خانم» است که به‌عنوان هفتمین فیلم از مجموعه فیلم‌های مستند «کارستان» آماده نمایش شده است. توران میرهادی، معمار نهادهای کودکی و مادر علمِ تعلیم و تربیت نوین در ایران، بنیان‌گذار «مدرسه فرهاد»، «شورای کتاب کودک» و «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» و بسیاری نهاد دیگر در زمینه کودکان این سرزمین است. در این فیلم، تلاش‌ها و نگرانی‌های توران‌خانم در واپسین سال‌های زندگی‌اش برای تداوم کارها و اندیشه‌هایش برای رشد کودکان این سرزمین به نمایش درمی‌آید.
رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرتهماسب با به‌کارگرفتن ایده‌ای نو، فیلم «توران‌خانم» را در فضای اینترنت، همزمان در داخل و خارج از کشور اکران کردند تا تمام درآمد حاصل از فروش بلیت این اکران را در اختیار «شورای کتاب کودک» و «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» قرار دهند.
پیش از «توران‌خانم»، رخشان بنی‌اعتماد و مجتبی میرتهماسب در یک همکاری مشترک دیگر مجموعه فیلم‌های مستند «کارستان» را طراحی و تهیه کرده‌اند که شامل شش فیلم مستند از سرگذشت کارآفرینان و ارزش‌آفرینان ایرانی در حوزه‌های مختلف کار و تلاش است که هر فیلم توسط یک مستندساز دیگر ساخته شده است. به همین مناسبت رخشان بنی‌اعتماد یادداشتی اختصاصی در اختیار روزنامه قرار داده است که می‌خوانید: «درباره آموزه‌های انسانی و تربیتی توران‌خانم میرهادی که برای نسل من الگویی الهام‌بخش و متعالی است، بسیار گفته و نوشته شده، معمار نهاد کودکی، مادر علم تعلیم و تربیت کودکان ایران، نماد کار و مقاومت. او هم همانند بسیاری از شخصیت‌های ماندگار تاریخ، جدا از سواد و دانش، از ویژگی‌های شخصیتی‌ای برخوردار بود که بیان آن جز ثبت در فیلم با هیچ روایتی ممکن نمی‌شد. عشق و اعتقادش به کار بزرگ تدوین فرهنگ‌نامه‌ای ایرانی برای کودکان و نوجوانان این سرزمین را چطور می‌شود توصیف کرد؟ مگر در فیلم ببینی که هر صبح پله‌های سه‌طبقه ساختمان کوچک شورای کتاب کودک را بالا می‌رود و صدای نفس‌های بریده در تِق‌تِق عصایش در هم می‌آمیزد و برای همیشه در یادت باقی می‌ماند و خیلی چیز‌های دیگر که در چهار سال همراهی دوربین با «توران‌خانم» ثبت شد.
سال ۱۳۹۱ به اتفاق «مجتبی میرتهماسب» تصمیم به ساخت فیلمی درباره ایشان گرفتیم. فروتنی و تواضعش دلیلی برای این کار نمی‌دید و با اصرار ما، تصمیم را برعهده خانواده و همکارانش در «شورای کتاب کودک» گذاشت. امکان این کار با اعتماد خانواده فرهیخته او و دوست و همکار قدیمی‌اش، «نوش‌آفرین انصاری»، مدیر شورای کتاب کودک، فراهم شد و کار را شروع کردیم؛ کاری که فیلم‌برداری آن چهار سال، تا زمانی که کهولت او را به بستر کشاند ادامه پیدا کرد. توران میرهادی در پاییز ۱۳۹۵ درگذشت.
«توران میرهادی» الگویی الهام‌بخش از انسان‌بودن و تعهد اجتماعی است و معتقدم در وانفسای این دوران که باید چراغ به دست بگیریم و به دنبال روزنه‌های امید بگردیم، نیاز داریم که به تجربه‌های کسانی چون توران‌خانم رجوع کنیم که در گذر از فرازونشیب‌های بسیار، چطور توانست به قول مادرش «گرتا دیتریش» غم‌های بزرگ را به کارهای بزرگ تبدیل کند. ساخت فیلم «توران‌خانم» فرصت غنیمتی شد که در سال‌های آخر عمر توران‌خانم از نزدیک با ایشان آشنا شوم و حسرتی بزرگ بر دلم که اگر شانس شاگردی ایشان را داشتم، بی‌شک انسان بهتر و مادر شایسته‌تری بودم».
منبع: روزنامه (شرق)
